Proso, z którego produkuje się kaszę jaglaną to owoc rośliny zbożowej znanej jako Panicum miliaceum, który ma błyszczące ziarna, o średnicy 2-3 mm, lekko spłaszczone z jednej strony i w zależności od odmiany o barwie białej, żółtej, czerwonawej lub czarnej.
Jest to jeden z najstarszych pokarmów człowieka. Proso, o którym Biblia wspomina jako o głównym składniku niefermentowanego chleba, pochodzi z Afryki Środkowej, skąd jego uprawa mogła rozprzestrzenić się 2000 lat temu na Indie i Chiny na wschodzie oraz do Azji Mniejszej i Europy na północy.
Proso pozostaje podstawą diety w wielu krajach afrykańskich. Z 30 milionów ton prosa produkowanego każdego roku na świecie, 90 procent jest wykorzystywane przez kraje rozwijające się. Z tej ilości około dwie trzecie jest wykorzystywane do spożycia przez ludzi, a reszta na paszę dla zwierząt, napoje alkoholowe i do celów rolniczych.
Właściwości prosa
- To delikatne w smaku zboże, powszechnie spożywane w Azji i Afryce, nie zawierające glutenu, zostało na nowo odkryte w Europie w połączeniu ze zdrową kuchnią.
- Jest jednym z ziaren najbogatszych w żelazo (60 g pokrywa 41% dziennego zapotrzebowania) i magnez (29%), dlatego polecany jest w przypadku osłabienia fizycznego lub psychicznego.
- Jest to jedno z najbardziej energetycznych zbóż (41 g węglowodanów w 60 g), z umiarkowaną ilością białka (6 g) i niewielką ilością tłuszczu (2 g).
- Zawartość witamin B1, B2 i B9 jest trzykrotnie wyższa niż w innych zbożach, dzięki czemu jest to bardzo odpowiednie zboże do regeneracji układu nerwowego oraz dla kobiet w okresie ciąży i karmienia piersią.
Korzyści zdrowotne płynące z prosa
- Jako zboże wyjątkowo bogate w żelazo, proso zalecane jest w przypadku osłabienia fizycznego, zmęczenia, anemii, astenii, obniżonego nastroju i obfitych miesiączek. Jest również bardzo przydatny dla kobiet w ciąży lub karmiących piersią.
- Sprzyja regeneracji komórek, dlatego jest uważany za doskonały dla wzmocnienia zdrowia skóry, włosów, paznokci i zębów.
- Ze względu na wysoką zawartość magnezu jest to bardzo odpowiednie zboże dla sportowców, którzy poprzez pocenie się tracą dużo minerałów. Oprócz zwalczania wyczerpania i umożliwienia regeneracji po wysiłku fizycznym, łagodzi skurcze mięśni i wzmacnia mięśnie.
- Proso jest również skuteczne jako obrona przed stresem i drażliwością nerwową, w celu zmniejszenia intensywności i częstotliwości ataków migreny oraz jako wsparcie dla diet odchudzających.
- Jest to również jedno z niewielu zbóż bezglutenowych, co cieszy się zainteresowaniem osób z celiakią.
Proso w kuchni
Proso może być ciekawą alternatywą dla makaronu pszennego. W Afryce proso jest wykorzystywane do produkcji różnych pożywnych chlebów i ciastek, a także niektórych napojów alkoholowych.
Generalnie proso ma łagodny smak, który niektórym kojarzy się z masłem, a innym z anyżem, ale w każdym przypadku dobrze współgra z innymi składnikami o mocniejszym lub bardziej intensywnym smaku, którym dodaje delikatnego, bardzo specyficznego niuansu. Poznaj przepis na pyszne kulki mocy z proso.
Może wchodzić w skład różnych sałatek, ale też dobrze łączy się z roślinami strączkowymi (proso z pieczoną soczewicą lub proso z ciecierzycą), z soją w różnych jej postaciach, oraz z warzywami, zwłaszcza słodkimi.