Mem internetowy- fenomen obrazowego komunikatu

Pojęcie „mem” stworzone zostało przez Richarda Dawkinsa w 1976 r. W książce „Samolubny gen” wysuwa koncepcję memu jako jednostki kulturowej ewolucji. Memy, tak jak geny podlegają mutacji, replikacji oraz rozprzestrzeniają się. Memy internetowe oczywiście odbiegają od teorii Dawkinsa i mają niewiele wspólnego z memami w jego rozumieniu. Jednak teoria, jaką stworzył dała podstawy kolejnym badaczom tego zjawiska w cyberprzestrzeni. Powstała dziedzina zwana memetyką. Bada ona ewolucję kulturową i rozprzestrzenianie się idei w społeczeństwie.

Kiedyś ludzie opowiadali sobie legendy, mity i bajki. Dziś jak twierdzą niektórzy badacze, memy stanowią kolejną formę komunikacji w dobie Internetu. To gatunek humorystycznej, obrazkowej wypowiedzi internetowej. Mem to komentarz do aktualnych wydarzeń, komunikat. Informuje o zaangażowaniu internautów w sprawy publiczne. Gdy tylko wydarzy się coś ważnego w przestrzeni publicznej, ale też dziwnego i śmiesznego, Internet zalewany jest śmiesznymi obrazkami. Choćby przemówienie polityka. Ostatnie wystąpienie prezydenta w Stalowej Woli i jego gest jakby coś ważył, stało się hitem w sieci. Większość memów znika, Internet zapomina o nich. Są jednak takie, które cieszą się popularnością nawet kilka lat.

Autorzy memów stają się komentatorami aktualnej sytuacji w kraju. Dzięki narzędziom Web 2.0 i portalom społecznościowym ich rozprzestrzenianie i reprodukcja jest masowa. Facebook to podstawowy kanał ich dystrybucji na prywatnych kontach, ale również na kontach instytucji i firm. Podobnie jak plotki czy dowcipy, memy odzwierciedlają nastroje panujące w społeczeństwie. Każdy użytkownik Internetu może przekazać swój komunikat. Jest on zarówno odbiorcą, jak i nadawcą. Co więcej, obserwuje się pewnego rodzaju rywalizację w reprodukcji najpopularniejszych przekazów i zmienianiu ich treści. Chodzi o to, by jak najlepiej oddać opisywaną sytuację.
Limor Shifman w książce „Memes in Digital Culture” wyróżnia trzy atrybuty memów:
1. Przechodzenie od tego, co jednostkowe do tego, co społeczne.
2. Sposób reprodukcji, przepakowania, tj. naśladowania pewnych zachowań.
3. Współzawodnictwo i selekcja w rozprzestrzenianiu ich.

Mem nazywany jest także współczesną plotką internetową. Dla wielu internautów jest atrakcyjny i pożyteczny, dla innych zaś szkodliwy i kłamliwy. Rozwija z pewnością kreatywność językową i być może przeciera nowe „cyberszlaki” kulturowe.